Algoritma ve Programlama

Merhaba arkadaşlar bu yazımda sizlerle algoritma ve programlama temeli hakkındaki bilgilerimi paylaşacağım.

Öncelikle algoritma tanımı ile başlayalım.

Algoritma : Bir problemi çözüme kavuşturmak için kullanılan sıralı , mantıksal  adımların bütünüdür.

Çeşitli dillerde yazılabilir. Algoritma yazarken dikkat edilmesi gereken bazı hususlar vardır.

·        *  Her adım belirleyici olmalıdır.

·        * Mutlaka sonlandırılmalıdır.

·         * En önemli özellik olarak ta karşılaşılabilecek tüm durumlar göz önüne alınarak oluşturulmalıdır.

Algoritma kelimesi Türk Matematikçi olan El-Harezmi’nin isminden türemiştir.

Algoritma bir çok dille ifade edilebilir bir kavramdır. Genel olarak ortak kullanılan “pseudo code  (sahte kod)” ile ifade edilir.

Programlama dilini de tanımlayacak olursak bir problemin algoritmik çözümününün bilgisayar ortamında olmasını sağlayan belirli kurallar dizisidir.

Genel  tanımlamaları kısa tutup örnekler vermenin daha yararlı olacağını düşünüyorum.

Genel anlamda açıklayıcı bir örnekle başlayalım.

Örnek:  

1. Pastanın yapımı için gerekli malzemeleri hazırla

2. Yağı bir kaba koy

3. Şekeri aynı kaba yağın üzerine koy

4. Yağ ve şekeri çırp

5. Karışımın üzerine yumurtayı kır

6. Tekrar çırp

7. Kıvama geldi mi diye kontrol et

8. a. Kıvamlı ise 9. adıma devam et b. Değilse 6. adıma dön.

9. Karışıma un koy

10.Karışıma vanilya, kabartma tozu vb. koy

11.Karışımı Kıvama gelinceye kadar çırp

12.Pastayı Kek kalıbına koy

13.Yeteri kadar ısınan fırına pastayı koy

14.Pişimi diye kontrol et

15. a. Pişmiş ise 16. adıma devam et b. Değilse 14. adıma dön

16.Keki fırından çıkart

17.Fırını kapat

18.Kekin ı kapat

19.Kekin soğumasını bekle

20.Keki servis edebilirsin.

Örnekten de anlayabileceğimiz gibi aslında hepimiz yaşantımızda bazı çözümler yaparken bir algoritma oluşturup uygulamış oluruz.

“Matematik Hayattır. “ sözüne istinaden algoritmalar oluşturulurken temelinde matematiksel işlemler çok büyük önem taşır.

Örnek : : Bir marangoz atölyesinde 4 tür sandalye üretilmektedir. Her sandalye türünden kaçar tane üretildiğini bulan bir algoritma yazalım. (Her bir sandalye türünü T1,T2,T3 ve T4  ile gösterelim.)

A1: Başla.

A2: T1, T2, T3 ve T4 ün başlangıç değerleri sıfır al.

A3: Üretilen sandalye türünü öğren.

A4: Eğer tür T1 ise T1 in değerini 1 arttır ve sonucu T1 e ata ve A8 e git.

A5: Eğer tür T2 ise T2 in değerini 1 arttır ve sonucu T2 ye ata ve A8 e git.

A6: Eğer tür T3 ise T3 in değerini 1 arttır ve sonucu T3 e ata veA8 e git.

A7: Eğer tür T4 ise T4 in değerini 1 arttır ve sonucu T4 e ata ve A8 e git.

A8: Başka sandalye üretildimi öğren. (Evet veya Hayır yanıtını belirtiniz)

A9: Yanıtınız Evet ise A11 e git.

A10:Yanıtınız Hayır ise A12 ye git.

A11:A3 e git.

A12: T1,T2,T3 ve T4 değerlerini belirt.

A13: Dur.

Tabii ki algoritmalar çok daha zor ve karmaşık problemlerin çözümünde kullanılırlar. Benim amacım sizlere basit bilgiler vermekten çok anlaşılır örnekler verebilmek.

Örnek :

** Verilen bir k pozitif tamsayısına kadar olan tüm tamsayılar için

·         T(k)=k²-3k+5/4 ifadesini hesaplayan,

·         T(k)>25 lerin toplamını bulan,

·         Negatif T(k)ların ortalamasını bulan algoritmayı yazın.

                 Print ‘pozitif bir tamsayı öğren’

               read k

                 i =  0 , top  = 0, topneg = 0, sn = 0

basla:   i= i+1

                T=i*i-3*i+5/4

If   T>25     Then       top=top+T

Endif

If   T<0     Then        topneg =topneg+T

                                                       Sn=sn+1

                Endif

If i<k then go to basla

Print ‘T(k)>25 lerin toplamı’,top

Print ‘T(k)<0 ların ortalaması’, topneg/sn

End

Yukarıda verilen bir fonksiyona göre istenilen yargıların sonuçlarını bulduran bir algoritma yazdım.

Algortimalar konusu çok derin detaylı bir konu olduğundan çok fazla detayına girmek istemiyorum. Birkaç algoritma örneği daha verip yazımı bitiriyorum.

Örnek : Klavyeden girilen bir N değerine kadar Fibonacci Dizisi bulan algoritma.

A1 : Başla

A2 : A=1

A3 : B=1

A4 : A,B yaz

A5 : C=A+B

A6 :EĞER C>N ise A11 e git.

A7 : C yaz

A8 : A=B

A9 : B=C 

A10 : A5 e git.

A11: Bitir.

Örnek : Girilen bir sayının asal sayı olduğunu bulduran program.

A1 : Başla

A2 : A sayısını giriniz.

A3 : t=2

A4 : Amod t = 0 ise “Sayı asal değildir” Aksi halde “sayı asaldır.”

A5 : t= t+1

A6 : Eğer t < TAM(A/2)  ise A4 e git.

A7 : Bitir.

Örnek : Girilen sayının faktöriyelini bulan program.

A1 : Başla

A2 : A sayısını giriniz

A3 : i =1 , fak =1

A4 : Eğer i = A ise A8 e git.

A5 : fak = fak*i

A6 : i = i+1

A7 : A4 e git.

A8 : “fak değeri sayının faktöriyelidir.”

A9 : Bitir.

İlerleyen zamanlarda algoritma ve karmaşıklıklar konuları hakkında da yazmaya çalışacağım Umarım faydalı olmuştur.